Artikel, Leiderschap van oudsten

Oudsten in de synagoge

15 januari 2019 - drs. G. (Gijs) van den Brink
Deel 1 van 9 van het thema ‘Leiderschap van oudsten ’ door Gijs van den Brink

 

Doorgaans worden de leiders in de vroege kerk ‘oudsten’ genoemd. Wie waren deze ‘oudsten’ en wat was hun verantwoordelijkheid? Zijn ze te vergelijken met ‘ouderlingen’ of ‘oudsten’ in onze kerken of ligt dit anders? In de meeste studies waar het onderwerp wordt behandeld, lees je dat het idee van ‘oudsten’ als leiders door Paulus en anderen is overgenomen van de synagoge . En men gaat er dan vanuit dat al in de tijd van het NT elke groep christenen die op zondag ergens samenkwam geleid werd door oudsten, die voor deze functie waren aangesteld. In deze en volgende blogs willen we de teksten in het NT nalopen om te zien of deze voorstelling van zaken juist is of niet. Omdat deze voorstelling uitgaat en afhankelijk is van de praktijk in de joodse synagoge, willen we daar eerst naar kijken.

Er wordt in het traditionele model zondermeer vanuit gegaan dat de oudsten in de synagoge een functie bekleedden. Dit blijkt echter niet zo te zijn. E. Schürer meldt eind 19e eeuw al in zijn vijfdelige geschiedenis van het Joodse volk dat de synagoge onder toezicht stond van de oudsten in de joodse gemeenschap, maar dat de synagoge wat betreft het dagelijks bestuur werd geleid door de archisunagōgos (het hoofd, verantwoordelijk voor de orde van dienst) en de hupēretēs (dienaar, helper, assistent, die o.a. voor de ruimte zorgde en de kinderen onderwees). Hierover is al een halve eeuw overeenstemming onder wetenschappers,  zoals verwoord door M.H. Shepherd in de breed geaccepteerde Interpreter’s Dictionary of the Bible: “Jewish elders were not responsible for worship in the synagogue, though they enjoyed seats of honour at the synagogue assemblies. Doubtless the synagogue rulers were frequently elected from among their number” (IDB II, 72).  De ‘oudsten’ waren door de gemeenschap gerespecteerde, meestal oudere wijze mannen (uit gerespecteerde families) die verantwoordelijk waren voor het reilen en zeilen van de gemeenschap (en dus ook, maar zeker niet alleen, van de synagoge). Dit is het eerste heilige huisje wat omvalt. Dat dit ook in het NT herkenbaar is en consequenties heeft voor de betekenis van de dienst van oudsten, zullen we in de volgende blogs gaan zien.

Auteur: Gijs van den Brink
Uit: StudieBijbel Magazine


Dit is deel 1 van 9 beknopte blog over het thema “Leiderschap van oudsten” uit StudieBijbel Magazine, waar we de komende tijd een gedeelte van online zullen plaatsen. We hopen dat je hierdoor de Bijbel beter gaat begrijpen!

 

Bijdrage van

drs. G. (Gijs) van den Brink
Sinds 1981 als redacteur en auteur werkzaam aan een commentarenserie bekend onder de naam “Studiebijbel”. Eerst bij IDR in Soest, vanaf 1998 bij het “Centrum voor Bijbelonderzoek” (CVB) in Doorn. Van 1996 tot 2015 redacteur NT van het kwartaalblad voor evangelische theologische bezinning “Soteria”. Sinds 2007 hoofdredacteur van het theologisch kwartaaltijdschrift “Studiebijbel magazine”. Van 2010-2011 redactielid van Tussenruimte, tijdschrift voor interculturele theologie.

Blijf geinspireeerd!

Wil jij altijd op de hoogte blijven van interessant StudieBijbel nieuws, inspirerende content en exclusieve aanbiedingen? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief!
Aanmelden Nieuwsbrief